Bezpieczeństwo kosmetyków to kluczowy etap zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów. Odpowiedzialność za bezpieczeństwo kosmetyków spoczywa na osobie wprowadzającej je do obrotu. W celu zagwarantowania bezpieczeństwa produktów należy spełnić szereg wymogów prawnych. Tylko wtedy można legalnie sprzedawać kosmetyki w Unii Europejskiej. Wymogi te obejmują zarówno opracowanie odpowiedniej dokumentacji produktu, jak również wskazanie osoby odpowiedzialnej za produkt.
Osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo
Największa odpowiedzialność za bezpieczeństwo kosmetyków spoczywa na tzw. osobie odpowiedzialnej. Za osobę odpowiedzialną uważa się producenta/wytwórcę produktu lub osobę, która sprowadza produkt spoza Unii Europejskiej i tu chce go sprzedawać. Zgodnie z obowiązującym prawem, osoba odpowiedzialna musi mieć siedzibę (zarejestrowaną firmę) w jednym z krajów UE. W tym samym momencie producent np. z Azji przestaje być osobą odpowiedzialną za produkt, a staje się nią osoba, która wprowadza dany kosmetyk na rynek UE.
Jakie są obowiązki osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo produktu?
Osoba odpowiedzialna musi spełnić szereg wymogów, które związane są z wprowadzaniem kosmetyków do obrotu. Po pierwsze, musi wykonać szereg badań potwierdzających właściwości i bezpieczeństwo produktu, a także zgromadzić i przechowywać całą dokumentację kosmetyku (receptura, dokumentacja techniczna, badania, raport oceny bezpieczeństwa).
Nadzór nad bezpieczeństwem kosmetyków
Przebadany produkt wraz z kompletną dokumentacją, w tym z oceną bezpieczeństwa przygotowaną przez wykwalifikowaną osobę (Safety Assessor) należy zarejestrować na koncie osoby odpowiedzialnej w europejskim portalu zgłaszania produktów kosmetycznych (tzw. portal CPNP). Jest to etap obowiązkowy, kończący wszelkie formalności związane w wypuszczaniem produktów kosmetycznych na rynek. Dostęp do portalu CPNP mają m.in. instytucje państwowe. Dodatkowy nadzór nad kosmetykami i firmami kosmetycznymi sprawują instytucje państwowe, które w każdym momencie mogą skontrolować producentów kosmetyków pod kątem spełniania wymogów prawnych. W Polsce mamy dwie instytucje nadzoru, a mianowicie Państwową Inspekcję Sanitarną oraz Państwową Inspekcję Handlową. Każda z nich może w każdym momencie wytwarzania produktów zawiadomić o kontroli firmy, podczas której sprawdzane są wszystkie dokumenty, łącznie z oceną bezpieczeństwa kosmetyku.
Bezpieczeństwo kosmetyków musi być stale kontrolowane. To osoba odpowiedzialna ma obowiązek kontrolowania produktu po jego wprowadzeniu, co oznacza, że kosmetyk musi być stale monitorowany pod kątem bezpieczeństwa, nawet wtedy, gdy jest już w regularnej sprzedaży. Działanie to ma na celu zapobieganiu pojawiania się w obrocie produktów, które wywołały działania niepożądane (np. alergie i uczulenia). W przypadku ujawnienia się działań ubocznych kosmetyku, producent jest zobligowany do podjęcia natychmiastowych działań, które w najgorszym wypadku mogą skutkować wycofaniem kosmetyku z obrotu.
Osoba odpowiedzialna za produkt powinna nadzorować obrót dokumentacją, wszystkie etapy produkcji, a także okresowe badania produktu. Choć raport oceny bezpieczeństwa wykonywany jest jednorazowo dla produktu (pod warunkiem, że nie dokonano zmian w recepturze), to wszelkie zmiany np. opakowań muszą być w nim aktualizowane, to z kolei wymaga powtórzenia wybranych badań (badania kompatybilności i stabilności) i ujęcia ich w raporcie. Zmiany związane z grafiką opakowań muszą być odnotowane na koncie producenta (osoby odpowiedzialnej) w portalu CPNP. Wszystkie te działania mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa, a także umożliwiają zidentyfikowanie produktu na rynku przez organy nadzorujące.
Dokumentacja produktu zgodnie z wytycznymi Rozporządzenia Kosmetycznego (WE) Nr 1223/2009 ma znajdować się w siedzibie osoby odpowiedzialnej za produkt (producenta lub innej wskazanej osoby), a co więcej powinna być ona rzetelnie przygotowana i w razie zmian- ciągle aktualizowana.
